Peter's Vroege Jaren - Zoek Jezelf, Broeder!

Op welke datum Peter Devilee en Frans Dijkgraaf elkaar voor het eerst ontmoeten is niet bekend. Een "truly historic date" zoals 6 juli 1957, de dag waarop John Lennon en Paul McCartney elkaar ontmoetten ("and the rest is history"), is er dus niet. Maar het moet ergens in 1974-1975 geweest zijn. In 1971 was Peter brugklasser op de Albert Einstein Scholengemeenschap in Hoogvliet, en hij ging in 1972 aan zijn VWO opleiding beginnen in een andere dependance van deze school. Elke dag fietste hij vanuit de wijk Oudeland naar school, en daar had hij ook zijn vriendenkring. Veel voetballen na schooltijd. In 1973 verhuisde het gezin naar de wijk Meeuwenplaat, op een steenworp afstand van school, en van Frans, maar dat wist hij toen nog niet. Wellicht zat hij toen al samen met Frans in één klas maar waren zij elkaar nog niet zo opgevallen.

Hoe dat "elkaar opvallen" in zijn werk is gegaan, blijft in nevelen gehuld, maar gezamenlijk huiswerk maken heeft daarbij zeker een rol gespeeld. Frans had thuis een chemiedoos waarmee hij de scheikunde lessen en practica van meester Adney nog eens dunnetjes overdeed. Feit is in ieder geval dat Peter op een zeker moment regelmatig bij Frans thuis kwam, waar Frans hem dan trots zijn gitaar liet zien, er luidruchtig op speelde en bij zong, en er veel naar platen van Bob Dylan geluisterd werd. Uiteindelijk besloot Peter ook zelf zo'n ding te kopen, een Epiphone (nog lang in Peter's bezit geweest, met kromme hals en kale slagplaat). Het is dan vermoedelijk eind 1975, begin 1976.

Toen Frans 16 werd verhuisde hij naar de zolder van het ouderlijk huis, en daarna begon de muziek-cultus pas echt vorm te krijgen. Bob Dylan bleef de favoriete keus als er platen gedraaid werden, en de favoriete ex-Beatle was George Harrison. De bekende liedjes worden nagespeeld - Blowin' in the wind, The times they are a-changin' - inclusief mondharmonica met nekbeugel. Ook wordt er geinvesteerd in bandrecorders. Peter maakt zijn allereerste opnames al in 1976 (niet om aan te horen!). Zo groeide er een hecht duo die het in ieder geval beter met elkaar konden vinden dan Simon & Garfunkel in die tijd. Het duo Frans-Peter heeft meerdere keren opgetreden, in locale "folk houses" in Rotterdam, en op school natuurlijk. En altijd voor nop uiteraard, want zij deden het niet voor het geld, maar voor de roem! De foto links is genomen van op 9 december 1977 in de kantine van de Albert Einstein. De set-list is niet bewaard gebleven, maar bevatte vrijwel zeker:

  • Mr Bojangles
  • There's A Place (Fogelberg)
  • Simple Twist of Fate (Dylan)

Uiteraard moest er ook een bandje komen. Daarvoor heb je in de eerste plaats een drummer nodig. Dat werd Ruud Hoenderop, niet uit dezelfde klas, maar wel op dezelfde school. Een bassist erbij klinkt ook wel leuk, maar bij afwezigheid van een vierde man besloot Frans dat maar zelf ter hand te nemen (het lijken de Beatles in Hamburg wel). Zo ontstond "Chloroform", ja, ja, het moest nou eenmaal een naam hebben en het waren wel de seventies hè? Bedwelmend goed, was de gedachte.


Dit bandje heeft zelfs nog twee keer opgetreden; een keer op de trouwdag van Frans z'n zus en een keer op de Albert Einstein Scholengemeenschap. Daar werd op 26 april 1978 een heus songfestival georganiseerd. Leerlingen mochten zelf een liedje uitzoeken dat dan door Chloroform begeleid zou worden. Uit archieven van oud-leerlingen is gereconstrueerd wat er gespeeld is: "Denis" (toen een nummer-1 hit voor Blondie), "Klein Schooltje" (parodie op "Big City" van Tol Hansse, dat toen ook in de hitparade stond), en een Nederlandse uitvoering van "Winterlude" van Bob Dylan. Het laatste door twee populaire leraren die, verkleed als twee nichten, het lied met falsetto-stemmetjes ten gehore brachten. De zaal lag plat uiteraard - het waren, zoals gezegd, wel de seventies.

Als "beloning" mocht Chloroform ook zelf enkele stukken uitvoeren, maar uiteraard niet als onderdeel van het songfestival want dat zou maar oneerlijk concurrentie zijn geweest voor de deelnemers. Van de repetitie voor deze avond, helaas niet van het festival zelf, zijn zelfs nog opnames bewaard gebleven (ook niet om aan te horen). Wat er op die gedenkwaardige dag gespeeld is:

  • Peaceful Easy Feeling (Eagles)
  • Lay Lady Lay (Dylan)
  • House of the Rising Sun
  • It's a Heartache (Bonnie Tyler)
  • Mr. Tambourine Man (Dylan)

Inmiddels hadden Frans en Peter zich verder bekwaamd in het gitaarspelen en ontdekt dat je met twee bandrecorders kon "bouncen". Een opname gemaakt op de ene bandrecorder afspelen naar de andere en er dan gelijk weer iets bij opnemen. Dat geeft na 2 of 3 keer bouncen een enorme bak ruis, dus dat moet je wel minimaliseren. Met z'n tweëen gaat dat dus veel beter omdat je dan telkens twee dingen tegelijk toevoegt. In de zomer van 1977 hadden zij daar al eens mee geëxperimenteerd op de zolder van Frans. Twee jaar later werd dat veel serieuzer, vooral omdat Frans eindelijk es een paar goeie microfoons had gekocht, en zowel Frans als Peter over dezelfde bandrecorder beschikten: de Philips/Aristona EW5506 met drie koppen en MFB-voorversterker. Drie koppen, dan kun je dus ook echo maken! Inmiddels had Frans z'n rijbewijs en kon het hele spul dus met de auto naar zijn zolder worden verplaatst, die dan dat hele weekend als een proto home-studiootje fungeerde. Als de vingers stukgespeeld waren kon er tot diep in de nacht bij een fles whiskey naar het resultaat geluisterd worden. Juli 1979 is dan een zeer productieve maand, met drie van dergelijke sessies waarbij in totaal 10 stukken zijn opgenomen.

Hieronder enkele representatieve mp3-tjes uit dit stukje historie. Eind jaren negentig op CD gezet toen de CD-branders in zwang kwamen. Vervolgens op de Korg D1600 gezet, om met EQ het hoog een beetje op te halen, en er een veel mooiere echo op te zetten. Verder is er niet veel aan verspijkerd, behalve uiteraard "She Belongs To Me", waar de bas- en drumpartij in 2005 is toegevoegd.

  • Return (Dijkgraaf). Een eigen compositie van Frans, waar Peter het meeste gitaarwerk bij levert, en de percussie. Een opname van 22 juli 1979. Na bewerking gepost op 22 oktober 2005.
  • Through My Sails (Neil Young). Eenvoudig doch effectief: melancholiek gitaarpartijtje van Peter, met messcherpe samenzang van beide heren. Een opname van 28 juli 1979. Na bewerking gepost op 22 oktober 2005.
  • She Belongs To Me (Bob Dylan). Eigen opname van en door Peter alleen, gemaakt op 28 oktober 1979. Door te bouncen met zijn bandrecorder en die van z'n ouwe heer heeft hij de acoustische Epiphone, de solo-gitaar (een Guild jazz gitaar), en de bongo's opgenomen. De bas is toegevoegd op 21 oktober 2005 en afkomstig van het Yamaha keyboard. De drumpartij is van 28 december 2005 en wordt gespeeld door Ron Wildschut, woonachtig in Peter's buurt. Enige gelijkenis met JJ Cale berust op zuiver toeval!
  • Running Dry (Neil Young). Een ander voorbeeld van een thuisproject van Peter alleen met de bandrecorder van zijn vader. Opgenomen in 1978, opnieuw gedigitaliseerd in 2020, waarna Peter er een bas, drums, een tweede stem, en zelfs een Indianen fluit bij gezet heeft. Ja, als je eenmaal in de weer gaat met een echte DAW dan zijn er geen grenzen meer. Creepy: een 19-jarige die op 60-jarige leeftijd een tweede stem toevoegt aan zijn eigen eerste stem! Gepost op 31 mei 2020.

Posted: 31 Dec 2005